NTS 2016576-4 Angiostatische combinatietherapieën voor de behandeling van kanker
Een tumor heeft zuurstof en voedingsstoffen nodig om te kunnen groeien. Deze worden naar de tumor aangevoerd via bloedvaten. Om verder te kunnen groeien zal een tumor dus de groei van bloedvaten moeten stimuleren. Dit proces heet angiogenese. Tumorbloedvaten verschillen van de overige gezonde bloedvaten in ons lichaam doordat ze unieke eiwitten bevatten. Tegen deze unieke eiwitten (targets) in de tumorbloedvaten willen we een behandeling ontwikkelen om het immunologische afweersysteem aan te zetten om de tumorbloedvaten aan te vallen. Op deze manier kan het lichaam dus specifiek de bloedvaten in de tumor kapot maken en opruimen. Dit heet anti-angiogenese of angiostasis. Dit leidt tot stagnatie van de tumorgroei of zelfs regressie. We hebben deze strategie al succesvol toegepast in proefdiermodellen en laten zien dat de tumorgroei geremd kan worden. Een speerpunt van ons laboratorium is het zoeken naar optimale targets in de tumorbloedvaten. Tegen deze nieuwe targets gaan we ook antilichamen voor diagnostiek maken. De nieuw ontwikkelde behandeling gaan we ook testen in combinatie met
andere behandelingsstrategieën, zoals optimale combinaties van targeted
therapies, chemotherapie en immunotherapie strategieën. Recentelijk
hebben we nieuwe targets in de tumorbloedvaten gevonden. Met deze
nieuwe targets gaan we de volgende onderzoekslijnen uitvoeren waarvoor
proefdieren noodzakelijk zijn:
1. Tegen de nieuwe targets gaan we een afweersysteem
(immuunsysteem) activerende behandeling ontwikkelen (vaccinatie,
inenting). Wanneer de behandeling in staat is om het afweersysteem
te activeren, zal gekeken worden of de behandeling tumorgroei kan
remmen. Met behulp van de afweer activerende behandeling worden
tevens monoklonale antilichamen tegen onze nieuwe targets
gemaakt. Daarna wordt de bruikbaarheid van de ontwikkelde
monoklonale antilichamen voor de therapie van kanker getest. In
samenwerking met anderen worden ook nanobodies (kleine
antilichaam molekulen, die gemaakt worden lama’s) gemaakt, welke
tevens worden getest op tumorgroei. Om te bestuderen hoe veilig de
ontwikkelde vaccins zijn zullen de lange-termijn effecten van
vaccinatie worden onderzocht. Ook zal worden onderzocht wat de
effecten van de ontwikkelde vaccins zijn op wondgenezing en
fertiliteit.
2. Er zal een optimale combinatie van targeted therapy (gerichte
geneesmiddelen) worden getest in tumordragende muizen.
3. De vaccins, antilichamen/nanobodies worden ook getest in
combinatie met (i) chemotherapie, (ii) targeted therapy of (iii)
checkpointinhibitors.
4. De nieuwe antilichamen/nanobodies worden getest op de
bruikbaarheid voor beeldvormingstechnieken van de
tumorbloedvaten (‘imaging’). Op deze manier kan een bijdrage
worden geleverd voor de verbetering van de diagnostiek van kanker.
Wetenschappelijk belang:
Het ontwikkelen van nieuwe afweer activerende behandelingen (vaccinaties)
en monoklonale antilichamen en het testen daarvan in muismodellen zal
leiden tot een verbeterd inzicht in hoe de tumorbloedvaten een target
kunnen zijn in de behandeling van kanker. Ook zal het ontwikkelen van
nieuwe monoklonale antilichamen gericht tegen de tumorbloedvaten leiden
tot verbeterde diagnostiek van kanker. Daarnaast zal het voorgestelde
onderzoek inzicht verschaffen in de biologie van (tumor)endotheelcellen (de
cellen die de vaatwand bekleden) en het proces van angiogenese (bloedvat
nieuwvorming) in tumoren.
Maatschappelijk belang:
Het voorgestelde project zal leiden tot de ontwikkeling van verbeterde antikanker
therapie met verminderde bijwerkingen. Dit is de belangrijkste missie
van dit onderzoeksvoorstel omdat de huidige mogelijkheden voor de therapie
van kanker, zeker in geval van uitgezaaide kanker, nog zeer beperkt zijn.
Daarnaast zal beperking van bijwerkingen ten gunste komen aan de kwaliteit
van leven van de kankerpatiënt. Het voorgestelde project zal ook leiden tot
de ontwikkeling van een verbeterde diagnostiek voor kanker, waardoor
patienten gerichter behandeld kunnen worden. Uiteindelijk zal dit onderzoek
leiden tot de ontwikkeling van een nieuwe afweer activerende behandeling en
(therapeutische en diagnostische) antilichamen voor de verbetering van de
behandeling en diagnostiek van kankerpatiënten
In dit onderzoek wordt gewerkt met muizen.
dit betreft een wijziging.