NTS 20184667 Stamceldynamiek in de ontwikkelende, volwassen, en ontstoken alvleesklier

Een bepaalde groep cellen, de stamcellen, staan aan de basis van de meeste soorten kanker. Deze cellen dragen bij aan het ontstaan, de groei, resistentie, en uitzaaiing van kanker. Van veel tumortypes is de identiteit en het gedrag van stamcellen inmiddels bekend. Alvleesklierkanker is de dodelijkste vorm van alle tumortypen. Het vermoeden is dat stamcellen juist in deze ziekte bijdragen aan het slechte ziekteverloop. Er is nog weinig bekend over stamcellen in deze ziekte en éen van de oorzaken hiervan is de gebrekkige kennis over stamcellen in de gezonde alvleesklier. Dit onderzoek probeert met één techniek de stamcel dynamiek te bepalen in zowel een gezonde volwassen, als een ontstoken alvleesklier. Dit maakt een accurate vergelijking mogelijk tussen een gezonde en een zieke alvleesklier. Daarnaast is een belangrijk voordeel van dit model dat het niet nodig is een inducerende stof, zoals het hormoon tamoxifen, toe te dienen om de groei van de stamcellen te kunnen volgen. Het vermoeden bestaat namelijk dat tamoxifen effect heeft op de stamcellen in de pancreas, zoals eerder aangetoond is in de darm. Eerder kon dit effect in de pancreas niet bepaald worden omdat de bestaande modellen afhankelijk waren van tamoxifen.

Echter, als blijkt dat ons muismodel niet geschikt is om de stamcellen tijdens de vroege ontwikkeling van de pancreas te onderzoeken zullen wij alsnog gebruik moeten maken van een muismodel waarbij we tamoxifen moeten toedienen om stamcellen te kunnen vervolgen. Voordat we deze proef gaan uitvoeren zullen we eerst het effect van tamoxifen op de stamcellen hebben vastgesteld.

Dit project draagt bij aan fundamentele kennis over het bestaan en de
bijdrage van stamcellen in de verschillende stadia van de alvleesklier in een
menselijk leven. Ook levert het kennis over de ontsteking die bijdraagt aan
de ontwikkeling van kanker. Dit onderzoek leidt niet tot nieuwe geneesmiddelen, maar de verkregen kennis kan bijdragen aan een slimmere inzet van bestaande geneesmiddelen. Bijvoorbeeld: als we weten dat er in een alvleeskliertumor relatief veel stamcellen zijn, dan kan met deze kennis eerder voor een behandelingsmethode gekozen worden die niet gehinderd wordt door deze cellen.

In dit onderzoek wordt gewerkt met muizen.