NTS 20185846 Onderzoek naar processen betrokken bij heropslaan van emotioneel geheugen
Veel hersenziektes, zoals angst-aandoeningen, post-traumatische stress stoornis (PTSS), depressie en verslaving zijn het gevolg van het niet goed functioneren van het geheugen en daaraan gerelateerde processen. Nadat een geheugen wordt gevormd ligt het stabiel opgeslagen in de hersenen. Op het moment van herinneren kan een dergelijk geheugen worden aangepast, waardoor het emotionele waarde kan verliezen of versterken. Dit proces wordt reconsolidatie genoemd.
Bij mensen is ontdekt dat middels het ingrijpen in dit reconsolidatieproces met behulp van stoffen (zoals beta-blokkers), die aangrijpen op een specifieke klasse van receptoren, zoals adrenaline receptoren, een geheugen alsnog de emotionele waarde kan verliezen. Dit is met name van belang voor patiënten met angststoornissen en PTSS. Echter, deze aanpak werkt niet voor iedereen en het is onduidelijk is hoe dit komt.
In dit project willen we in de muis in detail onderzoeken welke processen,
specifieke zenuwcellen en neurale netwerken (groep van verbonden
zenuwcellen) in verschillende hersengebieden zijn betrokken bij
reconsolidatie van een relatief recent (dagen na leren) en oud (weken na
leren) geheugen. Waarbij we gebruik maken van dezelfde stoffen voor het
activeren en/of inactiveren van adrenaline receptoren als in de mens. Deze
fundamentele kennis is van belang om als platform te dienen voor het verder
ontwikkelen van specifieke medicijnen om aversief (angst) geheugen (zoals
bij PTSS patiënten) te kunnen ontdoen van z’n emotionele lading.
Wetenschappelijk belang: middels dit onderzoek verwachten wij een zeer
gedetailleerd beeld te krijgen van de moleculaire en cellulaire processen die
ten grondslag liggen aan het ontstaan en kunnen inperken van aversief
emotioneel geheugen.
Maatschappelijk belang: Het primaire doel van dit onderzoek is om
fundamentele kennis te vergaren over hoe het reconsolidatieproces werkt.
Zodat er een beter inzicht wordt verkregen waarom huidige middelen niet
altijd werken in specifieke patiënten. In de toekomst kunnen deze
aangrijpingspunten mogelijk gebruikt worden voor therapeutische
doeleinden. Gezien de vermindering van levenskwaliteit door een ziekte zoals
PTSS op de lange termijn (7% van de Nederlandse bevolking krijgt te maken
met een PTSS periode), is kennis over de werkingsmechanismen van
reconsolidatie alsmede de effecten van stoffen die adrenaline receptoren
beïnvloeden tijdens dit proces van groot maatschappelijk belang. Beter
inzicht in de betrokken moleculaire en cellulaire processen is een eerste
cruciale stap om tot betere behandelmethoden te komen.
In dit onderzoek wordt gewerkt met muizen.