NTS 20186087 Moleculen in geestelijke gezondheid

Het geestelijk goed kunnen functioneren (goed geheugen, kunnen plannen, sociaal functioneren), hetgeen wordt aangeduid met geestelijke gezondheid, kan door velen als vanzelfsprekend worden beschouwd. Echter gezien het feit dat een groot deel van ons op enig moment in het leven in aanraking komt met geestelijke ‘ongezondheid’, zoals voorkomend in ziektes als depressie, schizofrenie, autisme-spectrum aandoeningen en aandachtstekort-hyperactiviteitstoornis (ADHD), is het voor iedereen van belang om te weten wat hieraan ten grondslag ligt. In Westerse landen zijn dergelijke psychiatrische ziektes de grootste oorzaak van ziekteverzuim, en hebben deze een grote impact op het welbevinden van de patiënt zelf maar ook dat van hun omgeving. De oorzaak hiervan ligt in de hersenen, nl in de communicatie routes van de 100 miljard zenuwcellen in onze hersenen, die middels gespecialiseerde structuren, de synaps, met elkaar communiceren. Het is juist in de synaps waar de oorzaak van vele psychiatrische klachten wordt gedacht te zitten, nl in het niet goed functioneren van de eiwitten die zich in de synaps bevinden. Veel van deze eiwitten zijn bekend, echter wat hun specifieke rol is en hoe elk van hen bijdraagt in het goed functioneren van de synaps, waardoor geestelijke gezondheid wordt bevordert, is niet duidelijk. In dit project onderzoeken wij in detail welke eiwitten uit de synaps in specifieke zenuwcellen en neurale netwerken van de hersenen betrokken zijn bij het niet goed functioneren, dus bij geestelijke ‘ongezondheid’ (gezondheid vs. Ziekte). Deze fundamentele kennis is van belang om als platform te dienen voor het uiteindelijk verder ontwikkelen van specifieke medicijnen om ‘geestelijke ongezondheid’ om te kunnen
zetten in ‘geestelijke gezondheid’, om de kwaliteit van leven van hen die gebukt gaan onder deze klachten te verbeteren.

Wetenschappelijk belang: Het primaire doel van dit onderzoek is om fundamentele kennis te vergaren over hoe de verschillende spelers (eiwitten) van de synaps betrokken zijn bij geestelijke gezondheid en het verstoren ervan. We verwachten een zeer gedetailleerd beeld te krijgen van de moleculaire en cellulaire processen van niet goed functioneren van communicatie in de synaps die ten grondslag liggen aan het verstoren van geestelijke gezondheid. Maatschappelijk belang: In de toekomst kunnen deze eiwitten mogelijk gebruikt worden als aangrijpingspunten voor therapeutische doeleinden. Beter inzicht in de neurobiologische mechanismen is een eerste cruciale stap om tot betere behandelmethoden te komen.

In dit onderzoek wordt gewerkt met muizen.