NTS 20187086 Nieuwe risicofactoren voor diabetescomplicaties

De wereldwijde toename van zowel type 2 diabetes als type 1 diabetes is gigantisch, en het aantal mensen met diabetes zal in de nabije toekomst wereldwijd een half miljard bedragen. Deze toename is niet specifiek voor Nederland of de westerse wereld, het is een wereldwijde epidemie. Diabetespatiënten moeten zelf dagelijks hun insulinespiegel reguleren (m.b.v. injecties of tabletten). De ziekte kan leiden tot hart- en vaatziekten, nierfalen (nefropathie) en is een van de voornaamste oorzaken van blindheid (retinopathie) en amputaties (door neuropathie en vaatlijden).

Doordat diabetes een impact heeft op de bloedvaten, is het ook een risicofactor voor verminderde cognitie (zowel depressie als vergeetachtigheid). Tot slot zijn er bij mensen met diabetes ook belangrijke complicaties die het functioneren van de lever beïnvloeden. Type 1 diabetes leidt tot hoge bloedsuikers (hyperglykemie) door een ontstekingsreactie die leidt tot vernietiging van de cellen die insuline produceren. Type 2 diabetes wordt gekenmerkt door verminderde werkzaamheid van insuline, waardoor de bloedsuiker oploopt. Hoewel de ontstaanswijze van type 1 en type 2 diabetes duidelijk anders is, zijn beide aandoeningen geassocieerd met dezelfde complicaties. De verhoging van suiker in het bloed is dus een belangrijke oorzaak voor het ontwikkelen van complicaties. De wijze waarop dit gebeurd is echter nog altijd onbekend. Een mogelijke verklaring is dat verhoogde suikers in het bloed leiden tot complicaties door de vorming van giftige stoffen uit deze suiker, zogeheten dicarbonyls.

De vorming van deze giftige dicarbonyls kan leiden tot ontsteking, beschadiging van de bloedvaten en het verminderd functioneren van allerlei organen.
Ons belangrijkste doel is het onderzoeken van hoe complicaties van diabetes ontstaan als gevolg van verhoogde suikers in het bloed.

De International Diabetes Federation waarschuwt al jaren voor de onvoorstelbare impact van diabetes wereldwijd, niet alleen in de westerse wereld (waar deze reeds zeer zichtbaar is), maar ook in China en India waar diabetes waarschijnlijk catastrofale gevolgen kan hebben in de nabije toekomst.

Gezien de verschillen tussen deze populaties zijn leefstijlmodificaties en leefstijladviezen absoluut onvoldoende om de wereldwijde toename in diabetes en de complicaties als gevolg van diabetes te stoppen. De gemene deler in het ontwikkelen van diabetes complicaties lijkt vaatdysfunctie en chronische ontsteking te zijn door verhoogde bloedsuikers. Helaas zijn de huidige behandelopties nog duidelijk onvoldoende en nemen diabetescomplicaties nog altijd toe.

Een beter inzicht in de onderliggende processen waardoor diabetes en complicaties ontstaan, en het evalueren van nieuwe behandelingen bij proefdieren is dus essentieel om de gevolgen van de wereldwijde diabetes epidemie een halt toe te roepen.

In dit onderzoek wordt gewerkt met muizen.