NTS 20197446 Slaap om de hersenen op te schonen
Slaap is belangrijk voor de hersenen, met name voor cognitieve functies en regulatie van emoties. Echter, hoe slaap op moleculair en cellulair niveau de hersenen ondersteunt en wat er mis gaat bij een tekort aan slaap is nog steeds onduidelijk. Een theorie is dat slaap nodig is voor het verwijderen van afvalstoffen (metabolieten) die ophopen tijdens het waken. Maar welke afvalstoffen hopen er op? En hoe weet het brein wanneer slaap nodig is? Zijn de metabolieten die ophopen zelf een signaal dat de hersenen aanzet om te gaan slapen? Doelstellingen van het project zijn
1. Vaststellen welke metabolieten er in de hersenen van proefdieren worden geproduceerd tijdens onthouding van slaap (slaapdeprivatie) door analyse van hersenvocht (cerebrospinale vloeistof). 2. Vaststellen of specifieke metabolieten die ophopen tijdens slaapdeprivatie een slaap-stimulerende werking hebben door deze te in te brengen in het hersenvocht van proefdieren die niet van slaap zijn onthouden.
Er zijn diverse theorieën over de mogelijke functies van slaap die veronderstellen dat slaap belangrijk is voor herstel, onderhoud en plasticiteit van zenuwcellen. Een oude theorie is dat slaap nodig is voor schoonspoelen van het brein, om afvalstoffen die tijdens het waken ophopen te verwijderen. Echt bewijs is hiervoor nog niet geleverd.
Door middel van een brede screening van metabolieten zullen we bepalen welke stoffen er in de hersenen ophopen tijdens het waken (en slaapdeprivatie). Door vervolgens te meten of opgehoopte metabolieten een slaap-stimulerende werking hebben, zal dit project bijdragen aan ons inzicht in de regulatie van slaap. Deze studie zal dus nieuwe fundamentele kennis voortbrengen over zowel de mogelijke functie van slaap alsook de regulatie van slaap.
In dit onderzoek wordt gewerkt met ratten.