NTS 20197945 Langdurig verhoogd cardiovasculair risico door chemotherapie

Anthracyclines zijn veelgebruikte chemotherapeutica voor patiënten met kanker. Echter, anthracyclines kunnen ook hart en vaatziekten veroorzaken, zoals hartfalen. Patiënten met kanker die met anthracyclines worden behandeld hebben de rest van hun leven een sterk verhoogd risico op het krijgen van hart -en vaatziekten.

Echter, hoe anthracyclines zo lang na de therapie kunnen zorgen voor een verhoogd risico op hart -en vaatziekten is eigenlijk niet bekend. Anthracyclines zorgen onder meer voor veranderingen in de bloedvaatjes van het hart en wij denken dat dit essentieel is voor het op termijn ontwikkelen van hartfalen. Een zo’n verandering is het ophopen van bepaalde eiwitten genaamd ‘advanced glycation end-products’, oftewel AGEs, in de wanden van de bloedvaatjes.

We denken dan ook dat deze AGEs een centrale rol spelen in de ontwikkeling van hartfalen na chemotherapie. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat de hoeveelheid AGEs in het bloed en in de huid, gebruikt kunnen worden als diagnostische marker voor slecht functionerende bloedvaatjes in het hart en voor hartfalen. Het hoofddoel van deze studie is om meer inzicht te krijgen in hoe chemotherapie op lange termijn zorgt voor hartfalen. Subdoel 1 van deze studie is om te onderzoeken wat de rol van AGEs is in dit proces en of we AGEs in het bloed en in de huid kunnen gebruiken om in een vroeg stadium de ontwikkeling van hartfalen na anthracycline behandeling te diagnosticeren.

Indien we in deze studie aantonen dat AGEs inderdaad een belangrijke rol spelen in het ontstaan van hartfalen na anthracycline behandeling, dan is subdoel 2 van deze studie om te testen of we met therapie de ophoping van AGEs kunnen remmen en zo de negatieve lange termijn effecten van anthracyclines op het hart kunnen voorkomen. Hierbij willen we de effecten testen van het toedienen van twee voedingssupplementen waarvan al is aangetoond in diermodellen dat die de ophoping van AGEs in bloedvaatjes kunnen tegengaan.

De opbrengsten van dit project hebben een belangrijk wetenschappelijk belang omdat het zal bijdragen aan een sterk verbeterd inzicht in de processen die ten grondslag liggen aan de negatieve lange termijn effect van anthracyclines op het hart. Daarnaast hebben een aantal verwachtte opbrengsten van dit project een mogelijk groot toekomstig maatschappelijk belang.

We verwachten namelijk dat dit project een biomarker identificeert die geschikt is om in een zeer vroeg stadium de ontwikkeling van anthracycline-geïnduceerd hartfalen te kunnen vaststellen en die in de toekomst ontwikkeld kan worden tot een routinematig toepasbare diagnostische test voor kankerpatiënten. Daarnaast verwachten we aan te tonen dat we met nieuwe therapeutica de lange termijn ontwikkeling van hartfalen door anthracycline therapie kunnen remmen.

In dit onderzoek wordt gewerkt ratten.