NTS 20197947 Genetische oorzaken van ontwikkelingsstoornissen in de hersenen

Hersenaandoeningen kunnen leiden tot ernstige beperkingen, zoals autisme, mentale achteruitgang en epilepsie. Onderzoek wijst uit dat de communicatie tussen de hersencellen in deze patiënten verstoord is. Hersencellen, neuronen, communiceren met elkaar door het afgeven van blaasjes waarin verschillende stoffen zitten.

Door het reguleren van de afgifte van deze blaasjes worden boodschappen overgedragen. De laatste jaren worden in patiënten met hersenaandoeningen steeds vaker defecten gevonden in de eiwitten die betrokken zijn bij deze gereguleerde afgifte van blaasjes, zoals bij het syndroom van Ohtahara.

Deze specifieke aandoening wordt in Europa bij 1:90.000 kinderen gediagnosticeerd. Patiënten lijden aan ernstige tot zware mentale achteruitgang, hebben vaak onbehandelbare epilepsie en de meerderheid wordt gediagnosticeerd met autisme spectrum stoornis. Minder dan de helft van de kinderen leert lopen en bezit verbale communicatie.

Tot op heden is genezing van hersenaandoeningen, met en zonder genetische oorzaak, uitgesloten en zijn behandelstrategieën voornamelijk gericht op symptoombestrijding.  Door gebrek aan kennis over de oorzaken van een verstoorde communicatie in de hersenen, is genezing nog niet mogelijk.  Dit project zal zich daarom richten op de processen die ten grondslag liggen aan deze verstoorde communicatie. Hiervoor zullen verschillende muismodellen worden ontwikkeld, welke het ziekteproces nabootsen. Daarnaast zullen deze muismodellen worden ingezet voor het beter diagnosticeren en het testen van potentiele behandelingen.

Deze studie is van fundamenteel wetenschappelijk belang, aangezien het inzicht zal geven over de specifieke rol van ziekte-veroorzakende mutaties in eiwitten betrokken bij neuronale communicatie, welke ten grondslag liggen aan het ziektebeeld ‘neuronale ontwikkelingsstoornis’.

Er zal gefocust worden op deeiwitten betrokken bij blaasjes-afgifte (met name de genen STXBP1, STX1B, en SNAP25). Dit onderzoek is van maatschappelijk belang omdat ontwikkelingsstoornissen de kwaliteit van leven, voor de patiënt en omgeving, (zeer) negatief beïnvloeden.

De ziektebeelden van deze stoornissen zijn zeer uiteenlopend, wat behandeling moeilijk maakt. Het juist kunnen diagnosticeren en het hierop aanpassen van een behandeling, zal daarom de kwaliteit van leven sterk verbeteren. Om dit te kunnen doen, moeten eerst de onderliggende biologische processen van deze aandoeningen worden achterhaald, wat het doel is van dit project.

In dit onderzoek wordt gewerkt met muizen.