NTS 20198165 Mechanismes van verminderde hartspierfunctie bij erfelijke en verworven hartziekten

Een goed werkend hart is noodzakelijk voor het dagelijks leven: problemen in de hartspier kunnen leiden tot verslechtering van de kwaliteit van leven en een vroegtijdige dood. Verminderde hartspierfunctie kan zowel erfelijk als verworven zijn.
Wanneer een ziekte erfelijk is, zitten er vanaf de geboorte al fouten in het DNA (mutatie), waardoor er zieke hartspiercellen worden aangemaakt. Een voorbeeld van een erfelijke hartspierziekte is hypertrofe cardiomyopathie (HCM). Dit betekent letterlijk hartspierziekte (cardiomyopathie) door overmatige groei (hypertrofie). Maar de ziekte bestaat niet alleen uit vergroting van het hart, maar ook uit slechte ontspanning van hart. Dit heeft tot gevolg dat het hart niet meer goed kan vullen. Als het hart niet goed vult is er minder bloed beschikbaar om uit te pompen. Ondanks dat wij weten dat fouten in het erfelijk materiaal deze ziekte veroorzaakt, begrijpen wij niet goed waarom deze harten slecht ontspannen. Dit gebrek aan kennis maakt het onmogelijk om therapieën te ontwerpen die de ziekte tegen kunnen gaan.
Maar een slecht werkend hart kan ook komen doordat er iets anders in het lichaam fout gaat. Dit zien wij bijvoorbeeld bij mensen met een verslechterde nierfunctie. Slecht werkende nieren hebben vermindering van de pompfunctie van het hart tot gevolg. Sterker nog, mensen met chronische nierschade (~1,7 miljoen mensen in Nederland, bron: Nierstichting) overlijden vaker aan hartziekten dan aan de nierproblemen zelf. Het mechanisme waardoor verminderde nierfunctie leidt tot hartproblemen is onbekend. Er zijn nog geen specifieke therapieën die gericht zijn om deze problematiek aan te pakken.

Het hoofddoel van het project is om een beter inzicht te krijgen in de processen die contractie en relaxatieproblemen geven in hartziekten en om stoffen te vinden die dit kunnen verbeteren.

Binnen deze doelstelling willen wij de volgende vragen beantwoorden:

1: Welke processen zijn verantwoordelijk voor contractie- en relaxatieproblemen van hartspiercellen in HCM en bij verminderde nierfunctie?

2: Welke medicijnen kunnen de verslechterde contractie of relaxatie van hartspiercellen tegen gaan?

Wij verwachten nieuw inzichten te krijgen in de mechanismes die verminderde hartfunctie veroorzaken in erfelijke en verworven hartziekte. Met de verworven inzichten hopen we een stap dichterbij mogelijke therapieën te komen.

Hypertrofe cardiomyopathie is een frequent voorkomende erfelijke hartziekte (~85,000 mensen in Nederland) en bij jong volwassenen en sporters is deze aangeboren ziekte de meest voorkomende oorzaak van plotselinge hartdood. In Nederland lopen 1,7 miljoen mensen rond met chronische nierschade. Deze mensen hebben een veel grotere kans om hartziekten te krijgen en overlijden vaker aan de hartproblemen dan aan de nierschade zelf. Gezien de ernst van deze ziektes en het aantal patiënten dat hiermee te maken heeft vinden wij het gebruik van proefdieren om een oplossing te vinden voor deze ziektes verantwoord.

In dit onderzoek wordt gewerkt met muizen en ratten.