NTS 202011285 Effecten van signaaleiwitten op het herstel van longweefsel
Chronisch obstructief longlijden (COPD) en longfibrose zijn zeer ernstige ziekten waarbij de longen beschadigd raken. Patiënten krijgen hierdoor problemen met ademhalen en de meeste zullen er uiteindelijk aan overlijden. Ook hebben zowel COPD als longfibrose een desastreus effect op de kwaliteit van leven. In Nederland lijden meer dan driehonderdduizend mensen aan één van deze ziekten. Helaas bestaan er geen effectieve medicijnen en kan alleen een beetje symptoombestrijding worden toegepast. Daarom is meer onderzoek nodig om deze aandoeningen beter te begrijpen. Beide ziekten worden gekenmerkt door een sterk verminderd herstel van het longweefsel na schade door luchtverontreiniging, roken of bouwstof. De reactie op die schade uit zich verschillend bij beide ziekten. Bij COPD zijn er twee belangrijke ziektevarianten, namelijk een variant die veel ontstekingen in de luchtwegen heeft (chronische bronchitis genaamd), waardoor de luchtwegen opzwellen en geen lucht meer kunnen doorlaten, en een variant waarbij longblaasjes worden afgebroken en dus geen zuurstof meer aan het bloed kan worden afgegeven (emfyseem genaamd). Ook bij longfibrose zijn er verschillende ziektevarianten. Longfibrose-patiënten maken heel veel littekenweefsel aan in de longen waardoor de longen te stijf worden om te kunnen ademen. Een deel van de patiënten heeft daar weinig ontsteking bij, terwijl een ander deel juist veel ontsteking heeft. Het is belangrijk deze verschillen in de gaten te houden want medicijnen die symptomen kunnen bestrijden bij de ene variant kunnen juist heel schadelijk zijn bij de andere variant. Alle ziektevarianten van COPD en longfibrose worden echter gekenmerkt door veranderingen in weefselherstel. Uit eerder onderzoek weten we dat er signaalstoffen zijn in de longen die de longen kunnen aanzetten tot weefselherstel. Wij willen nu verder onderzoeken of deze signaaleiwitten het herstel bij COPD en longfibrose in goede banen kunnen leiden. Ook willen wij inzicht krijgen in hoe die signaaleiwitten het weefselherstel precies stimuleren. Hiervoor willen we gebruikmaken van minilongen (miniluchtwegen en minilongblaasjes gemaakt uit longstamcellen) en diermodellen.
Ons fundamentele onderzoek heeft als doel om erachter te komen hoe bepaalde signaaleiwitten effect hebben op het herstel van longweefsel. Bovendien willen wij om de relevantie van het onderzoek voor patiënten te vergroten, onderzoeken of het toedienen van deze signaaleiwitten, of afgeleiden daarvan, het herstel van longweefsel kan stimuleren in muizen. Op basis van deze kennis kunnen mogelijk op termijn medicijnen worden ontwikkeld die de longen van COPD- en longfibrosepatiënten helpen herstellen.
In dit onderzoek wordt gewerkt met muizen.