NTS 202011424-7 Serotonine en ontwikkeling van de prefrontale cortex
Bij hersenaandoeningen zoals depressie, impulsieve stoornissen en autisme wordt ervan uit gegaan dat de boodschapper functie van serotonine in de hersenen verstoord is. Echter, serotonine is niet alleen een boodschapper stof, maar ook een molecuul dat hersenontwikkeling beïnvloedt. Het is onbekend hoe dit bijdraagt aan bovengenoemde hersenaandoeningen. Wij zullen in ratten op systematische wijze ophelderen hoe serotonine hersenontwikkeling beïnvloedt. Hiervoor gebruiken wij ratten waarbij door uitschakeling van een gen serotonine niveaus verhoogd of verlaagd zijn in de hersenen en/of de darmen. We onderzoeken hoe deze serotonine veranderingen direct (door serotonine in de hersenen zelf) of indirect (via de darm-hersen as of via de darmbacteriën verkregen via de moeder) hersen ontwikkeling, gedrag en cognitie beïnvloeden. We richten ons hierbij op de prefrontale cortex, een gebied in de hersenen welke een centrale rol speelt bij depressie, impulsieve stoornissen en autisme. We onderzoeken prefrontale cortex ontwikkeling vanaf de embryonale fase tot aan volwassenheid middels metingen in weefsel van gedode dieren. Daarnaast meten we gedrag en cognitie gedurende ontwikkeling. Tenslotte zullen we de oorzakelijke koppeling tussen prefrontale cortex ontwikkeling en gedrag en cognitie aantonen door bij de zwangere moeder een buikoperatie uit te voeren en bij de embryo’s het uitgeschakelde gen weer aan te zetten. Dit project is onderdeel van een groot Europees onderzoeksproject waarbij middels proefdier onderzoek evenals onderzoek bij gezonde mensen en patiënten de effecten van serotonine op hersenontwikkeling in relatie tot bovengenoemde hersenaandoeningen wordt onderzocht.
Om de exacte dag van de start van zwangerschap vast te stellen zal een deel van de vrouwelijke dieren samen met een mannelijke rat op een draadrooster bodem gehuisvest worden gedurende een nacht. Er bestaat kans dat sommige moeder ratten vanwege uitschakeling van een gen dat leidt tot verlaagde serotonine niveaus in de hersenen niet goed voor hun nakomelingen zorgen. Tevens verwachten we dat nakomelingen waarbij ditzelfde gen is uitgeschakeld agressief van aard zijn en zelf ook meer agressie kunnen ervaren tijdens sociale interactie met gelijken. Voor sommige gedragstesten zullen dieren gedurende een aantal weken 21-22 uur per dag alleen gehuisvest zijn en zullen de dieren niet onbeperkt kunnen eten maar dagelijks een vooraf bepaalde hoeveelheid voer ontvangen. Een deel van de zwangere ratten zal onderworpen worden aan een buikoperatie.
In dit onderzoek wordt gewerkt met ratten.
Dit betreft een wijziging.