NTS 20185885-2 Identificatie en isolatie van peptiden voor passage door de bloed-hersenbarrière ten behoeve van ontwikkeling van nieuwe therapieën tegen hersenkanker

Kwaadaardige tumoren in de hersenen vertegenwoordigen ongeveer 3% van het aantal kankergevallen wereldwijd. Deze kankers geven echter zeer grote problemen in de patiënten en hebben echter een zeer slechte prognose. De meest algemene en dodelijke vorm van hersenkanker is het glioblastoom, met een 5-jaar overleving van slechts 4% in patiënten van middelbare leeftijd. Daarnaast zaaien ook kankers van andere organen zich regelmatig uit naar de hersenen. Op dit moment zijn de behandelingsmogelijkheden beperkt. Van verschillende specifieke antilichamen is aangetoond dat deze effectief kunnen zijn tegen verschillende kankers. Echter, door de bloed-hersen barrière kunnen deze antilichamen niet de hersentumoren bereiken. Daarom zal in dit project onderzoek worden gedaan naar het ontdekken van specifieke stukjes eiwit (peptiden) die binden aan speciale structuren op de bloed-hersenbarrière en deze daarna wel kunnen passeren. Deze peptiden kunnen dan in een vervolgstudie gebonden worden aan antilichamen die op deze manier dan mogelijk wel de bloed-hersenbarrière kunnen passeren en de tumoren bereiken. In muizen is een techniek ontwikkeld waarbij zogenaamde bacteriofagen werden gebruikt die verschillende stukjes eiwit op hun oppervlak hebben. Deze methode resulteerde in de identificatie van eiwitstukjes die de bloed-hersenbarrière bij muizen kunnen passeren. De eigenschappen van de bloed-hersenbarrière van de muis en mens zijn echter beperkt vergelijkbaar.  In tegenstelling tot de muis zijn de resusaap en de mens met betrekking tot de bloed-hersenbarrière heel vergelijkbaar. Daarom worden voor deze studie apen gebruikt om de latere kans op slagen bij patiënten zo groot mogelijk te maken. Apen worden hiertoe ingespoten met zogenaamde bacteriofagen die allemaal verschillende eiwitstukjes die mogelijk interessant zijn voor het doel van dit onderzoek op hun oppervlak hebben. De bacteriofagen die de juiste eiwitstukjes hebben om de bloed-hersenbarrière te kunnen passeren kunnen op deze wijze uit de hersenen geïsoleerd worden. Dit moet enkele keren herhaald worden omdat dit om heel kleine aantallen gaat en om alleen de juiste stukken te identificeren en isoleren die later gebruikt kunnen worden voor kankertherapie bij patiënten.  Geschikte kandidaten worden met speciale moleculair-biologische  technieken gekoppeld aan een stukje van een humaan antilichaam (IgG). Dit product wordt in een pilotstudie vervolgens ingespoten bij apen om te onderzoeken of dit in voldoende mate de bloed-hersen barrière passeert. Ook zal ruggenmergvloeistof verkregen via een ruggenprik worden genomen om te onderzoeken of dit een bruikbare methode is om de beste kandidaten voor verdere ontwikkeling te selecteren.