NTS 20197786 Invloed van darmbacteriën op de werking van psychofarmaca
Het is bekend dat darmbacteriën een belangrijke rol spelen bij de vertering van voedingsvezels, en dat ze een invloed uitoefenen op de werking van ons immuunsysteem.
Recent is duidelijk geworden dat sommige darmbacteriën eveneens in staat zijn om oraal toegediende medicijnen ter behandeling van hersenaandoeningen geheel of gedeeltelijk om te zetten in stoffen die geen - of juist een geheel andere werking hebben dan aanvankelijk werd beoogd. Deze vinding kan (mede) verklaren waarom mensen zo verschillend reageren op medicatie tegen hersenaandoeningen, zoals depressie, schizofrenie, en neurodegeneratieve ziekten (zoals Parkinson’s).
Bovengenoemde hersenaandoeningen zijn veelal het gevolg van, of geassocieerd met, stoornissen in de overdracht van bepaalde signaalstoffen (neurotransmitters) die o.a. ook betrokken zijn bij regulatie van stemming.Naast hun werking in de hersenen zijn deze neurotransmitters ook belangrijk in het maagdarmkanaal, daar regelen ze namelijk de bewegelijkheid (motiliteit/peristaltiek) van de darmen.
Eerder genoemde hersenaandoeningen en het hebben van darmproblemen (zoals obstipatie, darmovergevoeligheid, coeliakie) komen relatief vaak samen voor, hetgeen een gemeenschappelijke veroorzaker suggereert. Een verstoorde balans in de samenstelling van de darmbacteriën zou verantwoordelijk kunnen zijn voor deze link.
Dit project heeft als doel het effect te bestuderen van darmbacteriën op de werking van medicijnen die in staat zijn eerder genoemde neurotransmitter systemen te beïnvloeden, zowel in de darmen als in de hersenen.
Het ontwerpen van effectieve behandelingswijzen en de verdere ontwikkeling van geneesmiddelen met zo weinig mogelijk bijwerkingen vereist een goed begrip van de stofwisselingsactiviteit van darmbacteriën. Meer inzicht hierin zal ongetwijfeld de ontwikkeling van gepersonaliseerde geneesmiddelen voor maagdarm- en hersenaandoeningen kunnen verbeteren.
Dit is niet onbelangrijk aangezien 30.000 mensen jaarlijks in de WAO (arbeidsongeschiktheidswet) terecht komen vanwege psychische problemen. Behandelingsopties zijn nog steeds beperkt, mede vanwege het feit dat de optimale dosering van de medicatie per persoon enorm kan verschillen. Kennis van de onderliggende factoren, waaronder individuele variaties in de samenstelling van darmbacteriën zou de medicatieve behandeling van patiënten met verschillende psychiatrische ziekten en stoornissen van het zenuwstelsel en het maagdarmstelsel belangrijk kunnen verbeteren.
In dit onderzoek wordt gewerkt met ratten.