NTS 20198024-1 Het verbeteren van de diagnose en behandeling van vaatziekten met behulp van antilichamen
Hart-en-vaatziekten zijn in Nederland doodsoorzaak nummer één. In de meeste gevallen worden vaatziekten veroorzaakt door een blokkade van een bloedvat door een bloedprop. Er zijn twee soorten bloedvaten: bloedvaten die bloed aanvoeren en bloedvaten die bloed afvoeren. Wanneer een aanvoerend bloedvat is afgesloten door een bloedprop, krijgt het achterliggende weefsel geen bloed en dus geen zuurstof en voedingsstoffen. Hierdoor sterft het weefsel af. Dit heet een infarct, en is levensgevaarlijk in de hersenen (herseninfarct) of het hart (hartinfarct).
Bij vaatziekten geven cellen aan de binnenkant van de bloedvaten signaalstoffen af. Deze signaalstoffen kunnen worden herkend door speciaal ontwikkelde antilichamen in te brengen in de bloedbaan. Onze antilichamen binden specifiek aan de signaalstoffen en zijn zichtbaar van buiten het lichaam. Met deze antilichamen kunnen we dus de aanwezigheid van signaalstoffen testen en op die manier vaatziekten diagnosticeren.
Het gebruik van deze antilichamen dient twee doelen. Ten eerste levert het ons een nieuwe manier van diagnosticeren van vaatziekten, wat kan leiden tot een betere of vroegere diagnose. Ten tweede kunnen we de antilichamen koppelen aan medicijnen, die daardoor op de plek van de vaatziekte ophopen. Hierdoor willen we de behandeling van vaatziekten verbeteren.
In totaal ontwikkelen we 20 unieke antilichamen (bruin), die we kunnen bevestigen aan een vetachtig bolletje (blauw). Dit bolletje bevat stoffen (groen) die detecteerbaar zijn van buiten het lichaam met veelgebruikte scantechnologieën. Daarnaast kunnen medicijnen (zwart-wit) worden verpakt in het vetachtige bolletje.
We verwachten dat deze techniek ons in staat stelt om ontwikkelende bloedproppen in een heel vroege fase te ontdekken, zodat we sneller over kunnen gaan op behandelen. Hierdoor kunnen we levensgevaarlijke hart- en herseninfarcten voorkomen. Daarnaast geeft de techniek meer informatie over de oorzaak van de bloedprop. Tot slot moet de techniek ons helpen om op de plek van de ontwikkelende bloedprop een hoge dosis aan medicijnen af te leveren. Hierdoor kunnen we de behandeling versnellen en negatieve bijwerkingen op gezonde plekken van het bloedvat voorkomen.
In dit onderzoek wordt gewerkt met muizen.