NTS 20198025 Onderzoek naar de vreemdlichaamreactie en fibrose rondom implantaten

Medische implantaten van biomateriaal (bijvoorbeeld een kunststoffen matje voor een liesbreuk) kunnen leiden tot hevige bindweefselvorming en raken ook vaak geïnfecteerd. Deze complicaties leiden tot een hoge mate van ongerief, pijn en soms ook koorts. Bovendien zijn met het verwijderen van het implantaat (als dat al mogelijk is) of met het bestrijden van de infectie hoge kosten gemoeid.

Er is veel onderzoek gedaan naar het voorkomen van deze complicaties door het aanbrengen van coatings. De resultaten hiervan zijn vaak teleurstellend, deels omdat onvoldoende bekend is over de interactie tussen het afweermechanisme dat afstoting veroorzaakt (de vreemdlichaamreactie), bindweefselvorming (fibrose) en bacteriële infectie. Dit project wil hier meer helderheid in verschaffen door te kijken naar het
afweermechanisme dat optreedt bij afbreekbare coatings, al of niet in combinatie met een bacteriële infectie. De eerste doelstelling van het project is kijken naar de vorming van bindweefsel bij verschillende afbreekbare coatings. Een daarvan is het afbreekbare polymeer polyesteramide waarvan bekend is dat het een milde vreemdlichaamreactie opwekt; de andere is het afbreekbare polymeer poly(lactic-co-glycolic acid) (PLGA) dat een sterkere vreemdlichaamreactie
opwekt.

Naast de vorming van bindweefsel kijken we naar de relatie met de
immuuncellen die bij de vreemdlichaamreactie betrokken zijn, en in het
bijzonder naar het gedrag van macrofagen. De macrofagen kunnen of een
vreemdlichaamreactie uitlokken waarbij veel schade aan cellen en pijn
optreden, of een helende werking hebben waarbij het implantaat wordt
ingekapseld in bindweefsel.

Vaak is die inkapseling gewenst, maar een te sterke bindweefselvorming kan
ook tot nare complicaties leiden zoals bekend bij kunststoffen matjes voor
een liesbreuk.

De tweede doelstelling is te kijken naar het effect van bacteriële infecties op deze bindweefselvorming.

Meer kennis van de werking van de complexe vreemdlichaamreactie bij al of
niet geïnfecteerde geïmplanteerde materialen kan op termijn leiden tot een
verbeterde therapie die ingrijpt op het immuunsysteem. Mogelijk kunnen
afbreekbare coatings hierbij van betekenis zijn.

In dit onderzoek wordt gewerkt met muizen.