NTS 20198688 Onderzoek naar de lange termijn effecten van GHB-gebruik op cognitie en hersenschade

Gamma-hydroxyboterzuur (GHB) is een drug met een vergelijkbaar mechanisme als alcohol, maar met een vele malen sterker effect. Recreatief GHB-gebruik en GHB-verslaving is de laatste jaren flink toegenomen in Nederland en in andere Westerse landen. Voornamelijk jongeren en jongvolwassenen gebruiken GHB op een excessieve manier, wat resulteert in gevaarlijke situaties, zoals coma’s. Veel GHB-gebruikers vallen na een periode van onthouding van GHB vaak weer terug in het GHB-gebruik. De onthouding van GHB kan gepaard gaan met heftige ontwenningsverschijnselen. In dit project zal onderzoek worden gedaan naar de negatieve effecten van GHB op gedrag, waarbij we vooral kijken naar angst, impulsiviteit en werkgeheugen. We zullen daarnaast ook de schadelijke effecten van GHB in de hersenen bestuderen. Deze schade kan vrij algemeen zijn, bijvoorbeeld wanneer hele cellen kapotgaan, maar de schade kan ook specifiek zijn, wanneer er bijvoorbeeld bepaalde receptoren voor signaalstoffen zijn veranderd in aantal.
In dit project willen we een diermodel ontwikkelen dat gekenmerkt wordt door vrijwillige GHB-consumptie op een manier die zowel qua gebruik als gevolgen zo veel mogelijk overeenkomsten vertoont met menselijk GHB-gebruik. Wanneer het duidelijk is wat precies de negatieve gevolgen van GHB-gebruik op gedrag, geheugen en in de hersenen zijn, zullen we onderzoeken of deze negatieve gevolgen te zijn verminderen door het toedienen van medicijnen welke de hersenschade kunnen herstellen.

De resultaten van dit project zullen inzicht geven in de negatieve effecten van GHB-gebruik. Daarnaast zullen we inzicht krijgen in de mechanismes achter de negatieve gevolgen van GHB, maar ook hoe de onthoudingssymptomen van GHB er precies uit zien. Wanneer dit duidelijk is, kunnen verslavingsartsen door middel van medicijnen gericht de hersenschade beperken of verminderen en daarmee het cognitieve vermogen langzaamaan herstellen. Tevens kunnen de onthoudingssymptomen effectiever bestreden worden en kunnen patiënten veiliger van hun verslaving afkomen. Dit zal resulteren in een hogere kwaliteit van leven, minder terugvallen in het GHB-gebruik en een daling in de kosten om de patiënten te begeleiden. Naast dit maatschappelijke belang zal dit project ook waardevolle inzichten voor de wetenschap opleveren. GHB is een stof die bepaalde signaalstoffen in de hersenen doet toenemen. Er is in de wetenschap nog weinig bekend over de rol van deze signaalstoffen in angst en in de verschillende vormen van geheugen.

In dit onderzoek wordt gewerkt met ratten.