NTS 20199125 Het aanpakken van senescence tegen veroudering
Door te leven raken de cellen in ons lichaam beschadigd. Onherstelbare schade kan ertoe leiden dat cellen “senescent” worden (= Latijn voor verouderen). Senescente cellen scheiden continue een grote reeks moleculen uit, die op termijn hun omgeving negatief beïnvloeden. Hierdoor zijn zij een directe bron van veroudering en tal van ouderdomsaandoeningen. Er is niet één soort senescence, maar er bestaan variaties. Hoe deze bij verschillende aandoeningen een rol spelen is nog niet goed duidelijk.
Het volgende is belangrijk voor dit project:
1) De aftakeling van cellen en moleculen bij veroudering is één van dé meest belangrijke oorzaken van ziekten. Deze krijgt men namelijk meestal niet op jonge leeftijd. En het tegengaan van de negatieve gevolgen van veroudering heeft dus veel mogelijkheden om ziekten tegen te gaan. Niet om onsterfelijk te worden, wel om gezondheid langer goed te houden.
2) “Senescence” is een bewezen oorzaak van veroudering en tal van ouderdomsziekten.
3) Wij hebben gevonden dat er verschillende soorten “senescence” bestaan. Welk type voor welk probleem zorgt is nog niet helder en een onderdeel van dit project
4) We hebben stoffen tegen enkele belangrijke spelers binnen deze subtypen van senescence. Hiermee willen we nu proberen de hierbij horende ouderdomsproblemen tegen te gaan in muizen, zodat dat op termijn naar mensen kan gaan.
Ons wetenschappelijke doel is om te onderzoeken hoe verschillende soorten senescence ontstaan in veroudering /ouderdomsaandoeningen en te bepalen of nieuwe anti-senescence stoffen effect hebben tegen deze senescente cellen bij muizen.
Ons uiteindelijke toegepaste doel is om anti-senescence stoffen te ontwikkelen voor patiënten die lijden aan ouderdoms-aandoeningen en kanker.
Concreet levert dit project het volgende op:
Voor fundamenteel onderzoekers:
1) Nieuwe manieren om de verschillende soorten senescence in de tijd en per ziekte te bestuderen bij muizen.
2) Een unieke set weefsels en ander materiaal voor verder onderzoek
Voor onderzoekers en artsen:
3) Senescence is een oorzaak van een groot aantal ouderdomsziekten (>30). Tevens hebben wij en anderen laten zien dat anti-kanker behandeling (Chemo- en radiotherapie) senescence veroorzaakt en dat dit voor veel negatieve bijwerkingen zorgt van deze behandeling. Hoe en welk subtype wanneer een probleem is, is minder duidelijk. Wij zullen inzichten verschaffen in hoe verschillende soorten senescence ontstaan en hoe deze een rol spelen bij veroudering en ouderdomsdoeningen. Hetzelfde geldt voor de bijwerkingen van kankerbehandeling.
Voor artsen en patiënten:
4) Nieuwe stoffen die getest zijn in muismodellen voor (ouderdoms)ziekten bij mensen en tegen de negatieve bijerkingen can antikankerbehandeling en leefstijl. Op dit moment bestaat daar vaak nog maar zeer weinig voor en de voordelen zijn dus gigantisch wanneer ons dit binnen dit project lukt. Onze ambitie is om de meest veelbelovende hiervan naar patiënten te proberen te vertalen.
In dit onderzoek wordt gewerkt met muizen.