NTS 202010304 Preventie van Streptococcus suis in varkens

Op vrijwel alle Nederlandse varkensbedrijven hebben biggen de bacterie Streptococcus suis op hun amandelen. Met name in de periode kort na het spenen, kunnen deze streptokokken infecties veroorzaken. Biggen met een S. suis infectie krijgen last van gewrichtsontsteking, hersenvliesontsteking en/of buikvliesontsteking. S. suis is de meest voorkomende reden voor de inzet van antibiotica in de varkenshouderij. Recentelijk wordt er, met name in het buitenland, een toename van antibioticum-resistentie in S. suis gezien. Dit is niet alleen een probleem bij de behandeling van varkens, maar ook bij de behandeling van mensen omdat S. suis een zoönose is die ziekte bij mensen kan veroorzaken (oa. bij direct contact met zieke varkens of door consumptie van rauwe vleesproducten van zieke varkens). Het doel van dit project is om kennis van het ziekmakende vermogen van S. suis te ontrafelen om S. suis infecties op varkensbedrijven te kunnen voorkomen of te genezen. Het onderdeel 'kennis ontwikkelen over het ontstaan van ziekte door S. suis' is nodig omdat nog niet bekend is hoe S. suis de biggen precies ziek maakt. In dit onderzoek wordt gekeken wat er gebeurt als een big geïnfecteerd raakt met S. suis. Als beter bekend is, hoe S. suis in het dier en vervolgens in de hersen of gewrichten van biggen terecht komt en een ontsteking veroorzaakt, opent dit wellicht mogelijkheden om de ziekte te voorkomen. In dit onderzoek wordt ook gekeken of een varken met een virus-infectie gevoeliger is om een secundaire S. suis infectie op te lopen. Dit is een bekend verschijnsel bij mensen: na een griepinfectie krijgen veel mensen vervolgens een bacteriële infectie en ook gezien op varkensbedrijven. In dit onderzoek focussen we op het samenspel tussen S. suis en twee belangrijke virussen van het varken, namelijk het varkens-griep virus (Influenza Virus) en het PRRS virus dat veranderingen in het immuunsysteem kan veroorzaken. De verworven kennis wordt gebruikt om vaccins te ontwikkelen die de biggen kunnen beschermen tegen S. suis infecties om zo ziekte bij biggen te voorkomen en het gebruik van antibiotica verder te reduceren. Vaccinatie is een belangrijke methode om de ziekte te voorkomen.  Na de selectie van kansrijke vaccin kandidaten kunnen muizen en konijnen hiermee worden geënt, om aan de hand van bloed en bloedcellen informatie over de reactie van het immuunsysteem te verkrijgen. Omdat bepaalde functies van het immuunsysteem ook in het bloed van muizen en konijnen kunnen worden onderzocht, worden deze  testen in deze voor het laboratroium gebruikelijke diersoorten getest. Daarna worden de vaccin kandidaten in varkens getest, waarbij zowel de reactie van het immuunsysteem als  het vermogen van het vaccin om te beschermen tegen ziekte wordt onderzocht.  

Het project draagt bij aan een verbetering van het dierenwelzijn en diergezondheid van biggen op conventionele en biologische varkensbedrijven.  Wanneer nieuwe mogelijkheden worden gevonden om S. suis infecties bij biggen te bestrijden, worden biggen beschermd tegen een ernstige, vaak dodelijke ziekte. Daarnaast leidt een verbeterde gezondheid van biggen ook tot een verminderd antibioticum gebruik.

In dit onderzoek wordt gewerkt met  varkens, muizen en konijnen.