NTS 202010306 Nieuwe diagnostische tools en therapieen voor kanker met in vivo click chemie

Het ontwikkelen van nieuwe en innovatieve therapie voor kanker is van groot belang om de sterfte aan deze ziekte terug te dringen. Daarbij is het niet alleen nodig nieuwe medicijnen te ontdekken, maar ook om bijwerkingen die optreden bij bestaande medicijnen terug te dringen. Wij ontwikkelen een technologie waarmee medicijnen -in het lichaam- geactiveerd kunnen worden. Dit geeft de arts controle over het moment waarop een geneesmiddel begint te werken, of stopt met werken. De technologie is moleculair van aard, waarbij een set van chemische reacties de activatie bewerkstelligen.

Met dit principe zijn er verschillende toepassingen mogelijk:

1) Radioimmuno-imaging en -therapie, waarbij een radioactieve stof gebruikt wordt om een tumor goed in beeld te brengen met beeldvormingstechnieken, of om een tumor lokaal te bestralen. Deze methodes zijn het meest succesvol wanneer er een optimale verdeling is van het toegediende geneesmiddel tussen tumorweefsel en gezond weefsel. Immers, wanneer het contrast tussen deze twee plekken zo groot mogelijk is krijgt men de meest heldere beelden (imaging), of kan men rekenen op minder bijwerkingen door bestraling van niet relevante organen (therapie). Met onze technologie hopen we het geneesmiddel na toediening zodanig te kunnen modificeren dat we dit contrast kunnen verbeteren. Voor beeldvormingsdoeleinden zal dit leiden tot duidelijkere plaatjes, waardoor het makkelijker wordt een accurate diagnose te stellen. Voor therapie doeleinden zal dit leiden tot minder stralingsblootstelling van organen die geen tumorcellen bevatten, en dus minder bijwerkingen.

2) Op afroep activeerbare complexe medicijnen, waarbij een medicijn in het lichaam 'aan'-gezet kan worden, of waarbij een werkzaam bestanddeel van het medicijn afgesplitst wordt. Deze mogelijkheid zou artsen volledige controle geven over wanneer een stof werkzaam wordt, en er kan gewacht worden totdat het medicijn hoofdzakelijk in de tumor opgehoopt is, terwijl het uit andere organen en bloed verdwenen is. Hiermee kan een hoge specificiteit met minder bijwerkingen bereikt worden. Om van prototype toepassing naar de vervolgfase in patienten-studies te komen is het van belang de werking van onze technologie te optimaliseren. We zoeken hierbij naar goede reactiviteit, stabiliteit, verdeling over het lichaam, goede
compatibiliteit, en natuurlijk effectiviteit. De eerste stappen hierin worden in vitro getest, en alleen de veelbelovende stoffen zullen in muizen worden getest.

De doelstellingen in dit project zijn dan ook:

1) In vivo karakterisering van de individuele componenten van de beoogde chemische technologie
2) Het onderzoeken van de in vivo effecten van deze componenten tezamen, in toepassingen op het gebied van beeldvorming of therapie van kanker