NTS 202010626 Onderzoek naar de besmettingsroute via de lucht bij kippen en maatregelen om besmettingen via deze route te voorkomen
Kippen kunnen zich op verschillende wijzen infecteren met ziektekiemen. Eén van de routes is een introductie van ziektekiemen via de lucht. Deze lucht bevat besmette waterdruppeltjes, kleine besmette mestdeeltjes of besmette stofdeeltjes die door de kippen worden ingeademd of opgenomen. Goede hygiënemaatregelen zijn onvoldoende om deze route te voorkomen. De introductie van kiemen via lucht speelt een rol op alle typen pluimveebedrijven. Bij vrije uitloop kippen echter is het risico op besmetting van kippen via deze route verhoogd omdat de kippen direct in contact staan met wilde fauna en vogels en met stof van uitwerpselen van deze fauna. Gedurende perioden van verhoogd risico van infectie vanuit de wilde fauna wordt in Nederland een ophokgebod afgekondigd. Echter de verslepingsroute via de lucht naar kippen die binnen gehouden worden blijft alsnog bestaan. De effectiviteit van een ophokgebod wordt daardoor verminderd. Er ontbreekt kennis met betrekking tot praktisch toepasbare maatregelen op bedrijven met binnen gehouden kippen die kunnen bijdragen om het aantal kippenkoppels dat besmet raakt met een kiem vanuit de lucht, te reduceren. De doelstelling van dit project is om een model te maken waarin een besmetting via de lucht door besmette waterdruppeltjes, stof of mestdeeltjes, wordt nagebootst en aansluitend interventiemaatregelen (verschillende soorten filters die bij de luchtinlaat kunnen worden geplaatst) om het aanslaan van kiemen vanuit de lucht in kippenstallen te voorkomen. Dit onderzoek draagt bij aan de kennis met betrekking tot de introductie van ziektekiemen via de lucht in kippenstallen en het besmet raken van kippen vanuit deze route en het effect van maatregelen (verschillende soorten filters in de luchtinlaat bij pluimveestallen) die de besmetting in kippen vanuit deze route kunnen voorkomen. Voor de pluimveesector kan dit onderzoek leiden tot handvatten om de besmettingen van pluimveekoppels die plaatsvinden via de lucht te verminderen. Omdat de effecten van de interventie per ziektekiem kunnen verschillen wordt het project uitgevoerd met zowel virussen als bacteriën die relevant zijn voor de pluimveesector en waarbij de introductie van de ziektekiem via de lucht een belangrijke rol speelt.
Het project draagt bij aan de kennis over de introductie via de lucht van specifieke ziektekiemen en het aanslaan deze kiemen in kippen vanuit deze route en aan kennis van maatregelen (bijvoorbeeld filters in de luchtinlaat) die in pluimveestallen toepasbaar zijn om de introductie van kiemen via de inkomende lucht in stallen en het aanslaan van deze kiemen in kippen, te voorkomen. Deze kennis draagt bij aan de vermindering van de verspreiding van relevante pluimveeziektekiemen waarvan bekend is dat de introductie via de lucht een belangrijke rol speelt. Daarmee draagt dit onderzoek bij aan een reductie van de negatieve effecten van deze relevante ziektekiemen op de pluimveegezondheid, antibioticumgebruik en duurzaamheid.
In dit onderzoek wordt gewerkt met kippen.