NTS 202010704 Het effect van overgewicht tijdens de zwangerschap op het microbioom van de darm en op de afweer van moeder en kind
De toename in het aantal mensen met obesitas is wereldwijd een groot probleem. Ook de toename van het aantal obese zwangere vrouwen is een groot probleem. Vrouwen met obesitas tijdens de zwangerschap hebben meer kans op complicaties tijdens de zwangerschap, zoals bv zwangerschapsvergiftiging of een te vroeggeboren kind. Ook hun kinderen hebben meer kans op complicaties, de kinderen zijn bv vaak te groot en hebben vaker astma. Daarom zijn er nieuwe strategieën nodig om ervoor te zorgen dat obese moeders en hun kinderen gezonder worden tijdens en na de zwangerschap. Wij focussen hiervoor op het microbioom. Het microbioom is de complete collectie micro-organismen in en op ons lichaam - in het maagdarmstelsel bekend als de darmflora. Het microbioom is van groot belang voor de gezondheid van een individu. Het microbioom is bv belangrijk voor de afweer, ook wel immuunrespons genoemdn. Het microbioom is niet alleen belangrijk voor het behouden van een gezonde immuunrespons bij volwassenen en bij vrouwen tijdens de zwangerschap, maar ook voor de ontwikkeling van de immuunrespons bij kinderen, zowel tijdens als na de zwangerschap. Een afwijking in het microbioom kan dan ook leiden tot afwijkingen in de immuunrespons. Er zijn bv aanwijzingen dat een afwijkend microbioom betrokken is bij het ontstaan van auto-immuun ziekten. Tijdens de zwangerschap is een afwijkende immuunrespons van de moeder betrokken bij het ontstaan van complicaties als bv zwangerschapsvergiftiging of te vroeggeboren kinderen.
Bij obesitas in het algemeen, en waarschijnlijk ook bij een obese zwangere, is het microbioom verstoord. Een verstoord microbioom tijdens de zwangerschap kan een verstoorde immuunrespons induceren en daarmee complicaties voor moeder en kind tijdens en na de zwangerschap. Daarom willen wij onderzoeken of een verstoord microbioom bij de obese zwangerschap gepaard gaat met een verstoorde immuunresponse bij de moeder en de foetus. Als dat zo is, kunnen we in de toekomst behandelingsstrategieën ontwikkelen die erop gericht zijn het microbioom van de moeder te verbeteren en daarmee ook de immuunrespons. We denken hierbij aan het geven van prebiotica (voedingsvezels) of probiotica.
Dit project zal inzicht bieden in de volgende wetenschappelijke aspecten:
1. bestuderen of obesitas in zwangere muizen het darm microbioom en de immuunrespons van moeder en kind veranderd.
2: het causale verband tussen het microbioom en de immuunrespons van moeder en kind bestuderen.
Het maatschappelijk belang ligt aan zowel de moederlijke kant als aan de kant van de foetus en het kind. Er zijn veel zwangerschapscomplicaties die vaker voorkomen bij moeders met obesitas. Als een veranderd microbioom bij de moeder en daardoor veranderde immuun responsen bij de moeder hieraan ten grondslag liggen kunnen we in de toekomst strategieën ontwikkelen die het microbioom en daarmee de maternale immuunrespons corrigeren. Het belang voor de foetus en het kind ligt in de veranderde ontwikkeling van de immuunrespons bij het kind. Als dit het gevolg is van een veranderd microbioom bij de moeder, kunnen de ontwikkelde strategieën om het microbioom te verbeteren ook gunstig zijn voor de gezondheid van het kind.
In dit onderzoek wordt gewerkt met muizen.