NTS 202010905 Nieuwe behandelingen voor knie artrose

Dit onderzoek richt zich op het testen van nieuwe behandelingen voor knie artrose. Artrose is een veel voorkomende ziekte die gekenmerkt wordt door pijn en stijfheid van de gewrichten doordat het kraakbeen verdwijnt en ontstekingen in het gewricht ontstaat. Alleen al in Nederland heeft zo’n 10% van de mensen last van artrose. We weten nog niet precies hoe de ziekte ontstaat maar de interactie tussen de verschillende weefsels (kraakbeen, synovium, bot) in het gewricht zijn van belang. Op dit moment is er geen behandeling die het gewricht herstelt. De meeste behandelingen zijn enkel gericht op vermindering van pijn, in een gevorderd stadium van de ziekte kan alleen nog een gewricht vervangende operatie uitkomst bieden. Een nieuwe behandeling voor schade aan het gewricht is dan ook zeer wenselijk. Binnen dit project gaan we met verschillende nieuwe therapieën op zoek naar een mogelijke behandeling voor artrose van het kniegewricht. Op basis van eerder uitgevoerd onderzoek in onze afdeling hebben we 2 verschillende nieuwe behandelingen die mogelijk tot genezing van het gewricht kunnen leiden. De eerste geselecteerde therapie bestaat uit de behandeling met gewrichtsdistractie (het tijdelijk ontlasten (8 weken) van het gewricht met behulp van een uitwendig aangebracht frame, zodat het gewricht de tijd krijgt zich te herstellen) in combinatie met een hydrogel die middels een operatie op het beschadigde kraakbeen wordt aangebracht. De tweede therapie bestaat uit een tweetal injecties in het kniegewricht met een nieuw ontstekingsremmend eiwit (het fusie-eiwit IL4-10). Hiermee verwachten we de verschillende factoren die tot schade en ontsteking leiden te remmen en daarmee herstel van weefsel te stimuleren.

De recent ontwikkelde chirurgische gewrichtsdistractie techniek heeft al positieve resultaten laten zien. Behandelde patiënten hebben minder pijn en verbeterde functie voor een langdurige periode waarbij ze een gewricht vervangende operatie voor zeker 5 jaar en langer kunnen uitstellen. Daarnaast lijkt het weefsel in het gewricht te herstellen, iets wat voor lange tijd onmogelijk werd gehouden. Hoewel de resultaten positief zijn voor een meerderheid van de patiënten (~70%) is het een intensieve behandeling (6-8 weken met een extern frame) die niet voor iedereen voldoende baat heeft. In dit project willen we de distractie met een hydrogel combineren. Deze hydrogel is specifiek ontwikkeld om beschadigd kraakbeen te behandelen, tot dus ver is deze enkel getest bij kleine beschadigingen (defecten) met zeer goed resultaat. Een belangrijk kenmerk van een kraakbeen defect is de stabiliserende rand van het omliggende gezonde kraakbeen die de gel helpt. Bij artrose is dit niet aanwezig, daar is het gehele kraakbeen aangedaan. Het idee is dat de gewrichtsdistractie deze stabiliteit kan bieden door tijdelijke ontlasting te geven zodat de gel op zijn plek kan blijven zitten. De combinatie van deze veelbelovende technieken kan leiden tot verbeterd herstel van het kraakbeen en daarmee uiteindelijk minder pijn en betere bewegelijkheid van het kniegewricht. Mogelijk dat de combinatie ook meer patiënten kan helpen (waarbij distractie niet succesvol is) of dat het effect sneller optreed. De tweede behandeling richt zich op een bijzonder eiwit, dat voorkomt uit de combinatie van twee ontstekingsremmende eiwitten. Deze eiwitten kunnen de mediatoren die een rol hebben bij de afbraak van kraakbeen remmen. Er zijn reeds laboratoriumstudies op cellen en weefsel gedaan met zeer positieve resultaten. Een kleine exploratieve  dierstudie liet ook veel belovende resultaten zien, waarbij het eiwit ontstekingsremmend, pijnstillend en mogelijk kraakbeen herstellend lijkt te werken. Om de opstap naar een studie in mensen te maken is er een nieuwe versie van dit nieuwe eiwit gemaakt en is een test in een grotere groep dieren nodig om met grotere zekerheid te zeggen dat dit middel inderdaad een gunstige werking heeft. Het onderzoeken en testen van nieuwe medicatie is van groot belang en draagt bij aan de wetenschappelijke kennis over de ziekte artrose en aan de behandelmogelijkheden voor patiënten.

In dit onderzoek wordt gewerkt met honden.