NTS 20209224 Hoe herstellen stamcellen het hoornvlies?

Het hoornvlies is de buitenste laag van ons oog gemaakt van een doorzichtig weefsel. Hierdoor kan licht het netvlies bereiken. Het hoornvlies wordt constant vernieuwd door stamcellen vanuit de buitenring van het hoornvlies, de zogenaamde limbus. Verlies van deze stamcellen (LESC's) resulteert in een ziekte die bekend staat als limbale stamcel deficiëntie (LSCD). Deze aandoening wordt gekenmerkt door verminderde hoornvliesgenezing die leidt tot pijn, misvorming van het hoornvlies en gezichtsverlies.
LSCD kan behandeld worden met een op stamcellen gebaseerde therapie (Holoclar®). In deze procedure worden limbale stamcellen afkomstig van het gezonde oog van het getroffen individu opgekweekt en gebruikt voor transplantatie naar het aangetaste oog wat resulteert in herstel van het gezichtsvermogen bij patiënten. Bij de patiënten waarbij de behandeling wel werkt is vaak een tweede behandeling nodig. De behandeling is bovendien erg duur.
De mechanismen die ten grondslag liggen aan herstel van het hoornvlies na LESC-transplantatie zijn onduidelijk. In dit project onderzoeken we hoe LESC's het hoornvlies herstellen door de onderliggende mechanismes van hoornvlies heling in kaart te brengen

Het is onbekend hoe de getransplanteerde LESC's de schade aan het hoornvlies herstellen. Bovendien is het onbekend waarom patiënten vaak een tweede transplantatie nodig hebben. Om deze vragen te beantwoorden ontwikkelen we in dit project nanotechnologie om de getransplanteerde cellen nauwkeurig te volgen door verschillende beeldvormingstechnieken te gebruiken. De kennis zal bijdragen aan het verder ontwikkelen van de bestaande therapie om deze efficiënter en goedkoper te maken zodat meer patiënten er profijt van hebben. Daarnaast zal de fundamentele kennis bijdragen aan snellere ontwikkeling van andere stamcel therapieën. Momenteel zijn er maar een beperkt aantal stamceltherapieën beschikbaar, een van de belangrijkste redenen hiervoor is dat het onbekend is hoe stamcellen weefsel herstellen. Dit project zal informatie geven over hoe stamcellen zich in vivo gedragen en welke mechanismen meedragen aan weefselherstel. Deze kennis kan dan gebruikt worden om andere stamcel therapieën te verbeteren.

In dit onderzoek wordt gewerkt met konijnen.