NTS 20209247 BCG vaccinatie van pasgeboren resusapen voor de ontwikkeling van vaccins en verbeterde vaccinatiestrategieën tegen tuberculose

Tuberculose (TB) is wereldwijd onder kinderen en volwassenen nog steeds één van de belangrijkste doodsoorzaken. In 2018 kregen 10 miljoen mensen TB en bijna 1,5 miljoen mannen, vrouwen en kinderen overleden aan de gevolgen van TB.

TB wordt veroorzaakt door een bacterie, Mycobacterium tuberculosis (Mtb). Het enig beschikbare vaccin is Bacille Calmette-Guérin (BCG), een levende, verzwakte stam van het aan Mtb verwante M. bovis. BCG wordt aan circa 80% van alle pasgeborenen toegediend. Echter, BCG vaccinatie is maar gedeeltelijk effectief. Het geeft weliswaar bescherming tegen de meest ernstige symptomen in kinderen, maar het beschermt niet of zeer beperkt tegen TB infectie en ziekte in (jong)volwassenen. TB wordt vooral verspreid door (jong)volwassenen.

De Wereldgezondheidsorganisatie heeft zich ten doel gesteld om het aantal doden ten gevolge van TB in 2035 met 95% te verminderen ten opzichte van het aantal doden in 2014. Wat betreft preventie door vaccinatie worden diverse strategieën toegepast. Deze zijn mede gebaseerd op het vervangen van BCG door een sterker en/of veiliger vaccin, het versterken van de BCG respons op latere leeftijd (zogeheten booster vaccinatie), of een combinatie van beide.

Dit project heeft als uiteindelijk doel het beschikbaar krijgen van jongvolwassen dieren die als baby met BCG zijn gevaccineerd, om zulke booster vaccinaties te kunnen onderzoeken en ontwikkelen. Daarom zullen voor dit project apen vlak na de geboorte worden gevaccineerd met BCG.

Resusapen zijn pas na circa 4 jaar (jong)volwassen en om voldoende aantallen te verkrijgen, moeten we meerdere jaren vaccineren. Een TB booster vaccinatie en infectie experiment duurt vele maanden tot meer dan een jaar. Daarmee overstijgt de looptijd van het gehele traject de maximale toegestane projectduur van 5 jaar. Deze aanvraag omvat dan ook alleen de BCG vaccinaties en immuunanalyse in pasgeborenen.

De opbrengst van dit project is het verkrijgen van dieren die (al dan niet) kort na geboorte met BCG zijn gevaccineerd, opdat TB booster vaccinatiestrategieën in een latere fase bestudeerd kunnen worden.

Tegelijkertijd bestuderen wij de afweerreactie die door BCG wordt opgewekt om met die bij de mens te kunnen vergelijken en ons model beter te kunnen begrijpen. In een latere fase zullen we kunnen bepalen hoe deze afweerreacties doorwerken op booster vaccinaties en bescherming tegen TB.

Uiteindelijk zal onze kennis en inspanning bijdragen aan de ontwikkeling van betere booster vaccinatiestrategieën in de strijd tegen TB.

In dit onderzoek wordt gewerkt met apen.