NTS 20209324 Kanker bestrijden met metabole therapie

In dit project onderzoeken we de toepassing van metabole therapie. Dit is een vorm van behandelen waarbij de beschikbaarheid van essentiële voedingsstoffen (metabolieten) wordt beperkt. De inzet en optimalisatie van deze vorm van behandeling zou ertoe kunnen leiden dat het gebruik van conventionele chemotherapie kan worden verminderd. Hiermee hopen we meer patiënten te genezen met een mildere therapie.

Het project is opgedeeld in drie delen:
1. Het vermeerderen van leukemie cellen in het lichaam van een muis.
2. Het gebruik van cellen van muizen die een genafwijking hebben die van belang is voor de reactie van (leukemie-)cellen op behandeling.
3. Het testen van nieuw ontwikkelde (combinatie-) therapie.

De introductie van chemotherapie is van groot belang geweest voor de behandeling van kanker. Bijvoorbeeld bij de behandeling van kinderen met acute lymfatische leukemie, een vorm van bloedkanker, heeft de ontwikkeling van therapieschema's die een langdurige behandeling met meerdere soorten chemotherapeutica voorschrijven ertoe geleid dat nu bijna 90% van deze kinderen geneest. Ook voor de behandeling van andere vormen van kanker bij zowel kinderen als volwassenen is chemotherapie van groot belang. Echter, het gebruik van dit soort medicijnen heeft een keerzijde. Patiënten hebben veel last van bijwerkingen. Studies naar volwassenen die op de kinderleeftijd zijn behandeld voor kanker laten zien dat een grote meerderheid van deze mensen nog steeds dagelijks de gevolgen van de behandeling ondervind. Deze mensen kampen met klachten als onvruchtbaarheid, hartproblemen en groei- en ontwikkelingsstoornissen. Een vorm van metabole therapie zou het gebruik van chemotherapie, en de bijbehorende bijwerkingen kunnen verminderen. Deze vorm van behandeling grijpt aan op het al lang bekende feit dat de stofwisseling (metabolisme) van tumorcellen anders is dan die van het omliggende weefsel. Tumorcellen gebruiken vaak meer voedingsstoffen, daarom is de verwachting dat het beperken hiervan een groter effect heeft op de tumor dan op het gezonde weefsel. Met metabole therapie beperken we de beschikbaarheid van essentiele voedingsstoffen door deze af te breken voordat ze de tumorcel bereiken, door de inname te beperken (dieet) of door chemische aanpassingen aan deze stoffen te doen waardoor de opname of het gebruik van de natuurlijke variant wordt gehinderd.
In dit project onderzoeken we de mogelijkheid om metabole therapie in te zetten bij diverse vormen van kanker, met een focus op moeilijk te behandelen vormen van kinderkanker. Met onze studies met cellen in het laboratorium onderzoeken wij welke therapie het meest veelbelovend is. Daarnaast zoeken we naar een combinatie van medicijnen waarmee tumorcellen selectief gevoeliger voor behandeling kunnen worden gemaakt. Voordat we dit soort (combinatie-) therapie bij patiënten kunnen toepassen moeten we eerst in proefdieren testen of de behandeling veilig en succesvol is.
Uiteindelijk willen we met dit project nieuwe behandelingsmethode ontwikkelen waarmee kanker op een effectieve maar mildere manier kan worden bestreden. De resultaten van dit onderzoek zullen niet alleen helpen bij het verbeteren van de behandeling van kinderkanker, maar mogelijk ook vertaald kunnen worden naar behandeling van vormen van kanker die bij volwassenen en ouderen voor komen.

In dit onderzoek wordt gewerkt met muizen.