NTS 20209464 Het testen van een nieuw adjuvant, met minder of geen bijwerkingen, om auto-immuunziektes van het brein te modelleren in resus apen

Auto-immuunziektes zijn aandoeningen waarbij het eigen lichaam het doelwit vormt van het immuunsysteem. Bekende voorbeelden van auto-immuunziektes zijn diabetes type I, reumatoïde artritis, lupus en multipele sclerose (MS). Gezien de complexiteit van dit soort ziektes, waarbij verschillende typen immuun cellen in het bloed geactiveerd raken en vervolgens in een orgaan schade aanrichten, zijn proefdier modellen nog steeds noodzakelijk om het ziekteproces beter te begrijpen en om medicijnen en therapieën te kunnen testen. Ondanks dat er modellen voor menselijke auto-immuunziektes in knaagdieren opgezet zijn, zijn deze niet voor alle doelstellingen geschikt. Wanneer dit het geval is, wordt er gebruik gemaakt van beter op de mens gelijkende modellen in apen, zoals in resus makaken. Eén van de meest gebruikte diermodellen voor MS is het EAE model. EAE kan opgewekt worden in knaagdieren, maar ook in apen zoals marmosets en makaken. Deze modellen lijken in immunologisch en pathologisch opzicht sterk op de mens. Om EAE in makaken op te wekken, zijn zeer sterke hulpstoffen (adjuvantia) zoals bijvoorbeeld Compleet Freund’s adjuvant (CFA) noodzakelijk om de
tolerantie voor lichaamseigen doelwitantigeen te doorbreken. Een belangrijk nadeel van CFA is dat het gebruik ervan gepaard kan gaan met ernstige bijwerkingen, zoals onderhuidse ontstekingsreacties. Deze bijwerkingen tasten het welzijn van de dieren aan en zijn mogelijkerwijs te voorkomen. In het kader van verfijning, hebben wij een nieuw, mild adjuvant ontworpen, MiMyc genaamd, dat geen of zeer weinig bijwerkingen geeft. Dit project richt zich op het testen van dit nieuwe adjuvant in een pre-klinisch resus makaak model voor MS. Het uiteindelijke doel is om CFA in dit model te vervangen en zo het niet-ziekte gerelateerde ongerief van de dieren te verminderen.