NTS 202014038 TSE stamtypering in muizen
Prionziekten of TSE’s (Transmissible Spongiform Encephalopathies) zijn een familie van neuro-degeneratieve ziekten die veroorzaakt worden door infectieuze eiwitten, ook wel prionen genoemd. Bij mensen en dieren zijn verschillende prionziekten bekend die allemaal dodelijk verlopen (geen therapie mogelijk). Bij schapen en geiten is de oudste en meest bekende prionziekte “scrapie” dat gekenmerkt wordt door een aanvankelijke vermagering van het dier gevolgd door nerveuze symptomen zoals trillen van de kop, jeuk en/of slingerend lopen. Sinds 1997 komt in Nederland ook een prionziekte bij runderen voor: BSE (Boviene Spongiforme Encephalopathie) ook wel “gekke koeienziekte” genoemd. In tegenstelling tot scrapie is van BSE bewezen dat het overdraagbaar is op de mens (zoönose) en kan leiden tot de zogenaamde variant Creutzfeldt-Jacob Disease (vCJD). In Nederland hebben zich tot op heden 3 gevallen van vCJD voorgedaan en deze mensen zijn inmiddels alle drie overleden. BSE is sinds 2011 niet meer aangetroffen in Nederland maar komt internationaal gezien nog enkele keren per jaar voor. Vanwege het verschil in risico voor de mens tussen de verschillende prion stammen, is het belangrijk om prion stammen die voorkomen bij landbouwhuisdieren (waaronder slachtdieren) te kunnen identificeren. Daarnaast geeft informatie over het priontype, een aanwijzing over de mogelijke besmettingsroute(s) die geleid hebben tot de prionziekte bij mens of dier. Dit geeft dus mogelijke aanknopingspunten bij het opsporen van de bron van de besmetting. In het project TSE stamtypering worden prion isolaten van verschillende herkomst (= van verschillende diersoorten en uit verschillende EU landen) gekarakteriseerd en van elkaar onderscheiden. Daartoe worden muizen in de hersenen ingespoten met de prionen en de hersenen van de muizen na de proef onderzocht.
Dit project heeft tot doel de prion stammen in NL en in de EU te typeren die voorkomen bij landbouwhuisdieren/ slachtdieren. Middels typering kan vastgesteld worden of de prion stam een eventuele bedreiging vormt voor de volksgezondheid. Daarnaast kan typering van een prion stam informatie geven over de mogelijke oorsprong of manier van besmetting zodat mogelijke infectie routes afgesneden kunnen worden of infectie bronnen kunnen worden geelimineerd
In dit onderzoek wordt gewerkt met muizen.